Theo Bộ trưởng Đào Hồng Lan, một trong những nguyên nhân dẫn đến các vụ việc vi phạm trong thời gian qua là do cơ chế hậu kiểm tại địa phương chưa nghiêm.
Sáng 23/5, Bộ Y tế tổ chức Hội nghị trực tuyến toàn quốc nhằm đánh giá kết quả triển khai Công điện số 65/CĐ-TTg ngày 15/5/2025 và Chỉ thị số 13/CT-TTg ngày 17/5/2025 của Thủ tướng Chính phủ về tăng cường công tác phòng chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả trong tình hình mới.
Hội nghị do Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan chủ trì, kết nối từ điểm cầu Trung ương tại trụ sở Bộ Y tế đến UBND các tỉnh, thành phố.
Phát hiện nhiều vụ buôn bán thuốc giả, nhiều cán bộ chuyên môn dính líu
Phát biểu tại hội nghị, Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan nhấn mạnh, quản lý thuốc, mỹ phẩm, thực phẩm chức năng, thiết bị y tế là lĩnh vực đặc biệt quan trọng, liên quan trực tiếp đến sức khỏe cộng đồng, đòi hỏi sự vào cuộc đồng bộ của toàn hệ thống chính trị.
"Bộ Y tế luôn xác định rõ công tác quản lý các sản phẩm thuộc lĩnh vực y tế là nhiệm vụ then chốt trong phòng bệnh, chữa bệnh và chăm sóc sức khỏe nhân dân", Bộ trưởng Đào Hồng Lan nói.
Theo bà Lan, Bộ Y tế hiện đang tập trung sửa đổi, bổ sung các văn bản pháp luật có liên quan, Bộ đã trình dự thảo Luật An toàn thực phẩm sửa đổi. Song song đó, thường xuyên cập nhật các văn bản hướng dẫn chuyên ngành, đồng thời kiến nghị các cấp có thẩm quyền để hoàn thiện hệ thống pháp luật, nâng cao hiệu lực quản lý nhà nước đối với lĩnh vực đặc thù này.
"Đây là lĩnh vực có yếu tố kỹ thuật cao, phát sinh nhiều vướng mắc trong quá trình tổ chức thực hiện tại cơ sở. Vì vậy, việc rà soát, sửa đổi chính sách cần được tiến hành thường xuyên và toàn diện", Bộ trưởng Đào Hồng Lan cho biết.
Theo Bộ Y tế, thực tế triển khai tại các địa phương cho thấy, đây là thị trường có lợi nhuận cao, dễ bị lợi dụng bởi các đối tượng làm ăn không chính đáng. Nhiều hành vi vi phạm đã qua mặt cơ quan chức năng nhờ khai thác kẽ hở pháp luật hoặc những bất cập trong thực tiễn thực thi.
"Đặc biệt, trong bối cảnh thương mại điện tử và mạng xã hội phát triển nhanh chóng, việc quản lý các sản phẩm y tế càng trở nên phức tạp, tiềm ẩn nguy cơ cao đối với sức khỏe và tính mạng người dân", bà Lan nói.
Bộ trưởng cho biết, vừa qua nhiều vụ việc liên quan đến buôn bán, sản xuất hàng giả, hàng không rõ nguồn gốc đã được phát hiện và xử lý theo đúng quy định pháp luật, trong đó có cả các trường hợp liên quan đến cán bộ làm công tác chuyên môn trong lĩnh vực quản lý an toàn thực phẩm.
Địa phương hậu kiểm chưa nghiêm
Theo Bộ Y tế, một trong những nguyên nhân chính dẫn đến các vụ việc vi phạm là việc tổ chức hậu kiểm tại địa phương chưa được triển khai đồng bộ, chưa nghiêm túc. Nhiều sản phẩm sau khi lưu thông ra thị trường không được kiểm tra, giám sát đầy đủ.
"Thực tế cho thấy, một trong những nguyên nhân dẫn đến các vụ việc vi phạm trong thời gian qua là do cơ chế hậu kiểm tại địa phương chưa được triển khai một cách nghiêm túc, đồng bộ. Nhiều mặt hàng thuộc trách nhiệm quản lý của địa phương chưa được kiểm soát chặt chẽ sau khi lưu thông ra thị trường", Bộ trưởng Đào Hồng Lan nói.
Do đó, cần đẩy mạnh cơ chế hậu kiểm, giao quyền cho chính quyền địa phương tổ chức thực hiện trên cơ sở rà soát, đánh giá thực tiễn. "Chúng tôi đánh giá vai trò của địa phương, của chính quyền cơ sở trong công tác này là rất quan trọng để có thể triển khai thực hiện các nhiệm vụ một cách hiệu quả", bà Lan nói.
Ngoài ra, Bộ trưởng Đào Hồng Lan cũng nhấn mạnh yêu cầu ngăn chặn tình trạng hàng giả, hàng kém chất lượng xâm nhập vào hệ thống cơ sở y tế, đây là nhiệm vụ đặt ra cho người đứng đầu các đơn vị y tế trên toàn quốc.
Bên cạnh việc kiểm tra, Bộ Y tế đề nghị các địa phương đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin vào truy xuất nguồn gốc sản phẩm và quản lý dữ liệu hàng hóa. Bộ đánh giá cao hệ thống dữ liệu đang được Bộ Công an triển khai trên toàn quốc, góp phần minh bạch hóa thông tin sản xuất, kinh doanh và tạo niềm tin cho người dân khi tiếp cận thị trường.
Bộ Y tế cũng nhấn mạnh vai trò của truyền thông trong việc giúp người dân nhận biết hàng giả, phân biệt sản phẩm kém chất lượng, từ đó tránh sử dụng các mặt hàng có thể ảnh hưởng đến sức khỏe. Các doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh cần nhận thức rõ trách nhiệm xã hội, tuân thủ nghiêm quy định pháp luật để bảo vệ người tiêu dùng và uy tín ngành y tế.