Các Tiểu vương
quốc Arập Thống nhất (UAE) là thị trường và đối tác rất quan trọng của Việt Nam
tại Trung Đông. Năm 2024 đã chứng kiến những bước phát triển khởi sắc trong
quan hệ hợp tác giữa hai nước với ngày càng nhiều doanh nghiệp lớn của UAE mong
muốn hợp tác với các đối tác Việt Nam.
Năm 2024 chuyến
thăm chính thức thành công của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính tới UAE vào
tháng 10/2024, mở ra giai đoạn phát triển mới về hợp tác kinh tế, thương mại,
đầu tư. Hai bên đã nâng cấp quan hệ lên đối tác toàn diện; ký Hiệp định Đối tác
kinh tế toàn diện (CEPA), phấn đấu đưa kim ngạch thương mại giữa hai nước sớm
đạt 20 tỷ USD, mở ra tiềm năng gia tăng kim ngạch thương mại của Việt Nam với
Trung Đông.
Tổng kim ngạch
thương mại hai chiều năm 2024 ước đạt trên 6,02 tỷ USD, tăng mạnh 28,33% so với
năm 2023. Xuất khẩu của Việt Nam sang UAE trong năm 2024 tăng mạnh, với thặng
dư thương mại của Việt Nam với UAE ước đạt 4,48 tỷ USD. Các đối tác hai bên đã
ký kết 13 thỏa thuận đầu tư và kinh doanh, bao gồm thỏa thuận giữa Tập đoàn
Viettel và Tập đoàn G42 về hợp tác phát triển trung tâm dữ liệu, trí tuệ nhân
tạo (AI) và chuyển đổi năng lượng; thỏa thuận giữa Viettel và Tập đoàn Presight
về hợp tác trong lĩnh vực AI; thỏa thuận giữa Vietnam Airlines và Etihad
Airways về hợp tác trong lĩnh vực hàng không; thỏa thuận giữa Vietnam Airlines
và Emirates Airlines về hợp tác trong lĩnh vực hàng không; thỏa thuận giữa VIMC
và Tập đoàn DP World về hợp tác phát triển Cảng Cần Thơ, khai thác đường thủy
nội địa và phát triển hệ thống logistics; thỏa thuận giữa Tập đoàn VinGroup và
Tập đoàn Benya Group về hợp tác phát triển trung tâm dữ liệu; thỏa thuận giữa
Tập đoàn VinGroup và Tập đoàn NDMC Group về hợp tác phát triển trung tâm dữ
liệu; thỏa thuận giữa Tập đoàn VinGroup và Cảng Abu Dhabi về hợp tác phát triển
hệ sinh thái logistics và hệ thống cảng; thỏa thuận giữa Vinfast và Emirates
Driving Company về hợp tác sản xuất xe điện; thỏa thuận giữa Tập đoàn Sovico và
Cảng Abu Dhabi về logistics, khu thương mại tự do và dịch vụ cảng; thỏa thuận
giữa Vietjet Air và Emirates Airlines về hợp tác trong lĩnh vực hàng không;
thỏa thuận giữa Tập đoàn T&T Group và Golden Nile về tài chính, nông nghiệp
và dịch vụ; thỏa thuận giữa Tập đoàn FPT Group và Tập đoàn G42 về công nghệ
thông tin.
Sau chuyến thăm
của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính tới UAE, phía UAE ngày càng quan tâm,
mong muốn thúc đẩy quan hệ với Việt Nam. Bộ Đầu tư UAE và một loạt tập đoàn lớn
của UAE đã lên kế hoạch thăm Việt Nam nhằm thúc đẩy hợp tác trên các lĩnh vực.
Việc hai nước ký CEPA, hiệp định tự do thương mại đầu tiên mà Việt Nam đàm phán
với một quốc gia Arập ở khu vực Trung Đông-châu Phi, sẽ mở ra những triển vọng
to lớn, một giai đoạn mới về hợp tác chiến lược chung trong nhiều lĩnh vực giữa
Việt Nam và UAE.
Dự báo trong năm
2025 và những năm tiếp theo, hợp tác trong các lĩnh vực thương mại, đầu tư,
kinh tế, công nghiệp, năng lượng, năng lượng tái tạo, logistics, nông nghiệp và
cơ sở hạ tầng, công nghệ cao, chuyển đổi số, chuyển đổi xanh, đổi mới sáng tạo,
hợp tác lao động,… sẽ được thúc đẩy khi tiến trình CEPA mở ra. Hợp tác an ninh,
quốc phòng, văn hóa, giáo dục, du lịch, giao lưu nhân dân sẽ tiếp tục phát
triển mạnh mẽ, tương xứng với quan hệ đối tác toàn diện hai nước.
Do sản xuất trong
nước không đáp ứng đủ tiêu dùng, UAE hầu như phụ thuộc hoàn toàn vào hàng hóa
nhập khẩu để phục vụ nhu cầu trong nước và tái xuất khẩu. Điều này mở ra cơ hội
cho các sản phẩm Việt Nam. Thị trường UAE có tính cạnh tranh rất khốc liệt. Việt
Nam có một số khó khăn và bất lợi so với các nước, như chi phí vận chuyển cao
hơn do khoảng cách xa xôi cũng như sự khác biệt về nhu cầu, văn hóa, ngôn ngữ,
thị hiếu tiêu dùng và tập tục kinh doanh.
Hầu hết thực phẩm
và đồ uống của Việt Nam chưa có chứng nhận Halal. Ảnh hưởng của các nước Nam Á
như Ấn Độ và Pakistan là rất lớn, do hai nước này có nhiều công dân ở UAE và
chia sẻ nhiều điểm chung với UAE. Hiện nay, hệ thống bán lẻ tại UAE chủ yếu do
người Ấn Độ và Nam Á thống trị. Trong bối cảnh đó, Đại sứ Nguyễn Thanh
Diệp đã nêu ra một số giải pháp để doanh nghiệp Việt Nam có thể khai thác tốt
nhất lợi thế CEPA và thâm nhập thị trường UAE.
Doanh nghiệp Việt
Nam cần nghiên cứu và nắm bắt thị trường, nhu cầu tiêu dùng, văn hóa và phong
tục tập quán, xác định đối tượng khách hàng, lựa chọn sản phẩm phù hợp với từng
nhóm đối tượng, tập trung mũi nhọn vào những sản phẩm có sự khác biệt và lợi thế
cạnh tranh cao, đáp ứng đúng thị hiếu của người UAE để tạo nên sản phẩm mang
thương hiệu Việt Nam. Doanh nghiệp cũng cần nắm rõ các quy định pháp lý, tập
tục kinh doanh, các quy định về nhập khẩu và xuất khẩu, về chất lượng sản phẩm,
các chính sách ưu đãi và hỗ trợ cho các doanh nghiệp nước ngoài, giấy tờ hải
quan và các chứng chỉ quốc tế, đảm bảo sản phẩm đáp ứng các yêu cầu của cơ quan
chức năng. Doanh nghiệp cần tăng cường quảng bá sản phẩm, thông qua tham dự hội
chợ, triển lãm quốc tế lớn tại UAE như Gulfood, Arab Health, hay GITEX… để tiếp
cận với các đối tác tiềm năng và giới thiệu sản phẩm đến đông đảo khách hàng.
Do UAE có tỷ lệ sử dụng Internet và mạng xã hội rất cao, doanh nghiệp cần tận
dụng công nghệ, marketing trực tuyến để quảng bá thương hiệu, tiếp cận khách
hàng tiềm năng.
Doanh nghiệp cần
liên tục nâng cao chất lượng sản phẩm và dịch vụ để đáp ứng nhu cầu của thị
trường, thúc đẩy đổi mới và sáng tạo, cập nhật xu hướng mới; phát triển mạng
lưới phân phối và logistics, tối ưu hóa để giảm chi phí và thời gian vận
chuyển, nâng cao khả năng cạnh tranh trong bối cảnh thị trường UAE có tính cạnh
tranh khốc liệt, phát triển năng động và nhanh chóng.