Để được khấu trừ thuế giá trị gia tăng (GTGT) đầu vào, Bộ Tài chính đề xuất phải có chứng từ thanh toán không dùng tiền mặt đối với hàng hóa, dịch vụ mua từng lần có giá trị dưới 5 triệu đồng. Đề xuất này nhằm phù hợp với quy định về giao dịch chi bằng tiền mặt qua hệ thống Kho bạc Nhà nước hiện hành.
Một trong những nội dung đáng chú ý tại dự thảo Nghị định quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Thuế GTGT đang được Bộ Tài chính lấy ý kiến đó là đề xuất điều kiện khấu trừ thuế GTGT của hàng hóa, dịch vụ đầu vào và khấu trừ thuế GTGT hàng hóa, dịch vụ xuất khẩu.
Cụ thể, Điều 10 dự thảo Nghị định quy định, để khấu trừ thuế thì phải có hóa đơn GTGT của hàng hóa, dịch vụ mua vào hoặc chứng từ nộp thuế GTGT ở khâu nhập khẩu hoặc chứng từ nộp thuế GTGT thay cho phía nước ngoài.
Đồng thời phải có chứng từ thanh toán không dùng tiền mặt đối với hàng hóa, dịch vụ mua vào (bao gồm cả hàng hóa nhập khẩu) từ 5 triệu đồng trở lên đã bao gồm thuế GTGT.
Đối với hàng hóa, dịch vụ xuất khẩu, ngoài các điều kiện quy định tại khoản 1, khoản 2 Điều 10, còn phải có hợp đồng ký kết với bên nước ngoài về việc bán, gia công hàng hóa, cung cấp dịch vụ; hóa đơn bán hàng hóa, cung cấp dịch vụ; chứng từ thanh toán không dùng tiền mặt; tờ khai hải quan đối với hàng hóa xuất khẩu (trừ trường hợp không cần phải có tờ khai hải quan theo quy định pháp luật về hải quan); phiếu đóng gói, vận đơn, chứng từ bảo hiểm hàng hóa (nếu có).
Theo Bộ Tài chính, chứng từ thanh toán không dùng tiền mặt là chứng từ thanh toán qua ngân hàng chứng minh việc chuyển tiền từ tài khoản của bên mua sang tài khoản của bên bán mở tại các tổ chức cung ứng dịch vụ thanh toán theo các hình thức thanh toán phù hợp với quy định của pháp luật hiện hành, như séc, ủy nhiệm chi hoặc lệnh chi, ủy nhiệm thu, nhờ thu, thẻ ngân hàng, thẻ tín dụng, sim điện thoại (ví điện tử) và các hình thức thanh toán khác theo quy định (bao gồm cả trường hợp bên mua thanh toán từ tài khoản của bên mua sang tài khoản bên bán mang tên chủ doanh nghiệp tư nhân hoặc bên mua thanh toán từ tài khoản của bên mua mang tên chủ doanh nghiệp tư nhân sang tài khoản bên bán).
Với quy định này, nhiều ý kiến cho rằng, việc khống chế từ 20 triệu đồng xuống 5 triệu đồng nhằm kiểm soát chi phí hợp lệ thông qua việc thanh toán không dùng tiền mặt. Quy định này cũng nhằm siết chặt quản lý thuế, tạo động lực để doanh nghiệp số hóa quy trình chi tiêu, nâng cấp hệ tống kế toán, tài chính và vận hành minh bạch hơn.
Trước đó, tại dự án Luật Thuế GTGT (sửa đổi), Bộ Tài chính đã trình Chính phủ sửa đổi quy định không phải có chứng từ thanh toán không dùng tiền mặt đối với hàng hóa, dịch vụ mua từng lần có giá trị dưới 20 triệu đồng thành mức dưới 5 triệu đồng đối với điều kiện khấu trừ thuế GTGT đầu vào để tiếp tục thực hiện Đề án phát triển thanh toán không dùng tiền mặt tại Việt Nam giai đoạn 2021-2025.
Một số trường hợp không bắt buộc phải có chứng từ thanh toán không dùng tiền mặt:
Dự thảo Nghị định cũng đưa ra một số trường hợp đặc thù theo quy định không bắt buộc phải có chứng từ thanh toán không dùng tiền mặt đối với hàng hóa, dịch vụ mua vào. Các trường hợp này bao gồm: hàng hóa, dịch vụ mua vào theo phương thức thanh toán bù trừ giữa giá trị hàng hóa, dịch vụ mua vào với giá trị hàng hóa, dịch vụ bán ra, vay mượn hàng mà phương thức thanh toán này được quy định cụ thể trong hợp đồng...
Ngoài ra, hàng hóa, dịch vụ mua vào theo phương thức bù trừ công nợ như vay, mượn tiền; cấn trừ công nợ qua người thứ ba mà phương thức thanh toán này được quy định cụ thể trong hợp đồng thì phải có hợp đồng vay, mượn tiền dưới hình thức văn bản được lập trước đó và có chứng từ chuyển tiền từ tài khoản của bên cho vay sang tài khoản của bên đi vay đối với khoản vay bằng tiền bao gồm cả trường hợp bù trừ giữa giá trị hàng hóa, dịch vụ mua vào với khoản tiền mà người bán hỗ trợ cho người mua, hoặc nhờ người mua chi hộ.../.