​Về phát triển làng nghề CN-TTCN:

Theo tổng hợp từ báo cáo của Sở Công Thương các tỉnh, thành phố trên cả nước và Báo cáo số 126/BC-BNN-KTHT ngày 08 tháng 01 năm 2021 của Bộ NN&PTNT về sơ kết 02 năm thực hiện Nghị định số 52/2018/NĐ-CP, đến năm 2020:

Cả nước có 165 nghề truyền thống; 1.951 làng nghề (trong đó có 1.062 làng nghề và 889 làng truyền thống) đã được công nhận theo quy định tại Nghị định số 52/2018/NĐ-CP; trong số 1.951 làng nghề, có 1.656 làng nghề CN-TTCN (chiếm 84,8% tổng số làng nghề).

Tổng doanh thu từ các hoạt động sản xuất kinh doanh của các cơ sở sản xuất trong làng nghề CN-TTCN của cả nước đạt khoảng hơn 55.000 tỷ đồng, tăng 13,75% so với năm 2018. Tổng vốn và tài sản của các cơ sở sản xuất trong làng nghề CN-TTCN là hơn 14.000 tỷ đồng.

Số lượng lao động tham gia sản xuất kinh doanh tại các cơ sở sản xuất trong làng nghề CN-TTCN là 1.261.389 lao động, tăng 1,27% so với năm 2018. Trong đó, số lao động thường xuyên chiếm 75%, lao động thời vụ chiếm 25%, chuyên gia có tay nghề cao là 2.994 người. Thu nhập của lao động trong các làng nghề bình quân khoảng 5 triệu đồng/tháng. Lao động trong các làng nghề chủ yếu là người cao tuổi, lao động nông nhàn, lao động từ các khu công nghiệp trở về và những lao động yếu thế tại địa phương.

Số lượng các cơ sở tham gia sản xuất kinh doanh trong làng nghề là 335.594 cơ sở, tăng 1,14% so với năm 2018; bao gồm 2.786 doanh nghiệp, 339 hợp tác xã, 509 tổ hợp tác và 331.960 hộ gia đình. Trong đó, nhóm chế biến, bảo quản nông, lâm thủy sản có số lượng cơ sở sản xuất nhiều nhất với 203.775 cơ sở, chiếm 60,7%; nhóm sản xuất đồ gỗ, mây tre đan, gốm sứ, thủy tinh, dệt may, sợi, thêu ren, đan lát, cơ khí nhỏ có 78.212 cơ sở, chiếm 23,3%; tiếp đến là nhóm sản xuất hàng thủ công mỹ nghệ 41.460 cơ sở, chiếm 12,35%; nhóm dịch vụ phục vụ đời sống dân cư có 10.753 cơ sở, chiếm 3,2%; nhóm xử lý chế biến nguyên vật liệu phục vụ sản xuất ngành nghề nông thôn 1.394 cơ sở, chiếm 0,4%.

Hình thức tổ chức sản xuất hiện nay trong các làng nghề CN-TTCN chủ yếu vẫn là sản xuất tại các hộ gia đình, với quy mô nhỏ và siêu nhỏ, nhưng đang có xu hướng chuyển mạnh sang các mô hình tổ chức liên kết sản xuất. Ở nhiều địa phương đã hình thành hệ thống các doanh nghiệp, hợp tác xã, tổ hợp tác đầu tư liên kết với các hộ gia đình, làng nghề trong cung ứng nguyên liệu, sản xuất, tiêu thụ sản phẩm làm tăng nhanh sản lượng, chất lượng và hiệu quả sản xuất, góp phần tăng thu nhập cho người lao động và lợi nhuận cho doanh nghiệp. Điển hình tại tỉnh Ninh Bình và Vĩnh Long đã hình thành một số doanh nghiệp sản xuất, xuất khẩu hàng mây tre đan, liên kết với hàng trăm làng nghề, hàng chục nghìn hộ gia đình để đào tạo nghề, cung cấp nguyên liệu, sản xuất và tiêu thụ sản phẩm, đem lại hiệu quả kinh tế cao.

Như vậy, việc phát triển làng nghề nói chung, làng nghề CN-TTCN nói riêng đã góp phần quan trọng tạo việc làm, tăng giá trị sản xuất, góp phần xóa đói giảm nghèo, tăng thu nhập cho người dân nông thôn. Thu nhập bình quân của lao động trong các làng nghề cao hơn gấp 2-3 lần lao động thuần nông, tỷ lệ hộ nghèo ở khu vực có làng nghề thấp hơn nhiều so với tỷ lệ hộ nghèo trong cả nước, qua đó, góp phần ổn định an sinh xã hội, xây dựng nông thôn mới.

Về công tác xét tặng danh hiệu “Nghệ nhân Nhân dân”, “Nghệ nhân Ưu tú” trong lĩnh vực nghề thủ công mỹ nghệ:

Căn cứ quy định tại Nghị định số 123/2014/NĐ-CP ngày 25 tháng 12 năm 2014 quy định về xét tặng danh hiệu “Nghệ nhân Nhân dân”, “Nghệ nhân Ưu tú” trong lĩnh vực nghề thủ công mỹ nghệ, tính đến hết năm 2020, Bộ Công Thương đã báo cáo Thủ tướng Chính phủ thành lập Hội đồng cấp nhà nước xem xét, đề nghị Chủ tịch nước xét tặng 22 người là “Nghệ nhân Nhân dân” và 192 người là “Nghệ nhân Ưu tú” trong lĩnh vực nghề thủ công mỹ nghệ, tập trung vào các nghề: thêu, gốm sứ, hoa lụa, đậu bạc, chạm đồng, hoa khô, điêu khắc gỗ, chạm bạc, đúc đồng, đá, mộc mỹ nghệ, tranh dân gian Đông Hồ, sơn mài, điêu khắc, tạc tượng, sơn son thếp vàng, bạc truyền thống, mây tre đan, dệt lụa,… của các địa phương.