Căn cứ Luật Điện lực năm 2024 và yêu cầu thực tiễn trong quá
trình triển khai Quy hoạch phát triển điện lực quốc gia (Quy hoạch điện VIII điều
chỉnh), Bộ Công Thương đang xây dựng dự thảo Thông tư quy định phương pháp xác
định giá dịch vụ phát điện của nhà máy thủy điện tích năng; nội dung chính của
hợp đồng mua bán điện.
Mặc dù hiện nay chưa có nhà máy thủy điện tích năng nào đi
vào vận hành, nhưng theo định hướng, đến năm 2030 Việt Nam sẽ phát triển khoảng
2.400 - 6.000 MW công suất thủy điện tích năng và đến năm 2050 có thể đạt hơn
20.000 MW.
Thủy điện tích năng là một loại hình lưu trữ năng lượng điện,
trong đó nước được bơm từ dưới thấp lên hồ chứa ở trên cao để tích trữ năng lượng
và xả xuống qua tua-bin để phát điện khi hệ thống điện có nhu cầu, đóng vai trò
quan trọng trong cân bằng phụ tải và bảo đảm vận hành ổn định hệ thống điện. Với
đặc thù kỹ thuật và chức năng khác biệt so với các nhà máy điện truyền thống,
nhà máy thủy điện tích năng cần có cơ chế giá điện khác so với các nhà máy điện
truyền thống.
Dự thảo áp dụng cho các tổ chức, cá nhân liên quan, trong đó
có các nhà máy thủy điện tích năng hoạt động trong lãnh thổ Việt Nam, Tập đoàn
Điện lực Việt Nam và các tổ chức liên quan.
Dự thảo gồm 4 chương, 11 điều, quy định cụ thể cách tính giá
điện, hợp đồng và các nguyên tắc điều chỉnh theo năm.
Dự thảo Thông tư quy định phương pháp xác định giá dịch vụ
phát điện của nhà máy thủy điện tích năng; nội dung chính của hợp đồng mua bán
điện đề xuất áp dụng cơ chế giá hai thành phần gồm: Giá công suất, tính theo độ
khả dụng và mức độ sẵn sàng của tổ máy và giá điện năng, phụ thuộc vào sản lượng
điện thực tế.
Dự thảo cho phép bên bán điện và bên mua điện thỏa thuận giá
cố định theo từng năm. Giá từng năm gồm các thành phần tương tự như năm cơ sở,
được cập nhật theo trượt giá, lạm phát và tỷ giá ngoại tệ nếu có.
Trong đó, thành phần chi phí vận hành và bảo dưỡng được điều
chỉnh theo hệ số trượt giá và chỉ số giá tiêu dùng (CPI), không vượt quá 2,5% mỗi
năm; Chi phí vay ngoại tệ được điều chỉnh theo chênh lệch tỷ giá (FED), tính
toán cụ thể theo từng loại ngoại tệ và kỳ thanh toán. Phương pháp xác định giá
cho từng tháng trong năm cũng được quy định cụ thể với công thức chi tiết cho từng
thành phần.
Theo Bộ Công Thương, việc xây dựng Thông tư nhằm bảo đảm cơ
chế giá điện minh bạch, công khai, phù hợp với quy định pháp luật hiện hành và
tạo điều kiện thuận lợi cho thu hút đầu tư, hỗ trợ vận hành hệ thống điện an
toàn, hiệu quả và nâng cao chất lượng điện năng.
NTXT