Diễn biến giá cả một số mặt hàng và dự báo tháng 9/2020

​1. Thị trường thế giới

Diễn biến thị trường hàng hóa trên thế giới trong tháng 9/2020 tiếp tục biến động theo chiều hướng tiêu cực bởi triển vọng kinh tế kém khả quan do tình hình dịch bệnh diễn biến xấu, số ca bệnh nhiễm mới Covid -19 liên tục tăng cao trở lại tại châu Âu, Ấn Độ và Mỹ... Đà hồi phục kinh tế Mỹ mong manh khiến giá dầu đã giảm sâu, có lúc giá dầu WTI giao dịch dưới mức 40 USD/thùng. Dự báo, giá dầu tiếp tục biến động trong biên độ hẹp, chỉ dao động xung quanh mức 40 USD/thùng trong thời gian tới do triển vọng kinh tế thế giới vẫn còn mờ mịt.

Giá vàng đã có lúc giảm xuống còn 1.854 USD/ounce trong phiên ngày 25/9/2020, thấp nhất kể từ ngày 22/7/2020, bởi đà bán tháo trên các thị trường trong bối cảnh USD tăng giá do lo ngại về những bất ổn về chính sách kích thích tiếp theo của Mỹ nhằm hỗ trợ nền kinh tế. Tính đến cuối tháng 9, giá vàng giảm gần 12% kể từ mức cao nhất đạt được hồi đầu tháng 8/2020. Tuy nhiên đà giảm của giá vàng cũng đã chững lại do Fed tái khẳng định giữ chính sách tiền tệ nới lỏng.

Giá sắt thép tại Trung Quốc cũng đã đảo chiều giảm so với tháng trước do nhu cầu quặng sắt và tiêu thụ sản phẩm thép suy yếu và các hạn chế môi trường tại khu vực sản xuất thép trong khi tồn trữ ở mức cao. Giá quặng sắt kỳ hạn tháng 1/2021 trên sàn Đại Liên giảm xuống 773 CNY (113,81 USD)/tấn.Trên sàn Thượng Hải giá thép cây giảm 0,5% xuống 3.537 CNY/tấn, giá thép cuộn cán nóng giảm xuống 3.652 CNY/tấn. Giá thép không gỉ kỳ hạn tháng 11/2020 giảm còn 13.925 CNY/tấn.

Trong khi giá nguyên, nhiên liệu và kim loại giảm thì giá nguyên liệu thức ăn chăn nuôi và nông sản khác trên thị trường thế giới lại có mức tăng ấn tượng. Theo đó: Giá đậu tương kỳ hạn tương lai trên sàn Chicago tăng do nhu cầu tăng mạnh từ Trung Quốc. Giá ngô và lúa mì cũng đồng loạt đi lên. Giá đậu tương kỳ hạn tháng 11/2020 đã có lúc đạt 10,32-1/4 USD, mức cao nhất kể từ tháng 5/2018. Giá ngô kỳ hạn tháng 12 cũng tăng 3-1/2 US cent lên 3,75-1/4 USD/bushel, trong khi lúa mì giao cùng kỳ hạn tăng 14-1/4 US cent lên 5,56-1/4 USD/bushel. Giá đường cũng tăng do lo ngại sản lượng đường tại các nước sản xuất hàng đầu - Ấn Độ, Brazil và Thái Lan – suy giảm.

Giá đường thô kỳ hạn tháng 3/2021 trên sàn ICE đã đạt mức cao nhất 1 tháng qua, đat 13,57 US cent/lb trong ngày 23/9/2020. Giá đường trắng kỳ hạn tháng 12/2020 trên sàn London tăng lên 376,5 USD/tấn. Giá sữa trung bình trên thị trường thế giới sau khi giảm trong phiên giao dịch đầu tháng nhưng lại bật tăng 3,6% trong phiên giao dịch giữa tháng. Giá các sản phẩm sữa tại một số thị trường xuất khẩu chính tăng giảm đan xen. Nguồn cung có xu hướng tăng tại châu Úc và Nam Mỹ khiến giá sữa giảm.

Giá sữa tại thị trường châu Âu tăng do nhu cầu nhập khẩu ổn định trở lại. Riêng giá gạo trên thị trường châu Á giảm do nhu cầu tạm thời lắng dịu bởi các khách hàng đã tích cực mua vào tháng 7-8. Trong thời gian tới, thị trường hàng hóa thế giới tiếp tục chịu áp lực bởi những thông tin về tình hình dịch bệnh tại châu Âu. Theo đó, với làn sóng lây nhiễm Covid-19 mới khi thời tiết lạnh dần, mùa cúm bắt đầu, một lần nữa có thể gây tổn hại nghiêm trọng cho nền kinh tế khu vực này. Trong khi đó, nền kinh tế Mỹ vẫn đang gặp khó khăn và tiếp tục đối mặt với những ảnh hưởng của biến cố đại dịch Covid -19 cộng với những yếu tố khó dự báo của cuộc bầu cử Mỹ vào tháng 11 tới sẽ tác động không nhỏ tới diễn biến thị trường hàng hóa trên thế giới.

2. Thị trường trong nước

Trong tháng 9/2020, tình hình dịch bệnh tạm thời được kiểm soát soát tốt tạo điều kiện cho hoạt động sản xuất kinh doanh dần được phục hồi. Theo đó, đường bay quốc tế đã được mở lại trong sự kiểm soát, lãi suất ngân hàng tiếp tục giảm để kích thích hỗ trợ nền kinh tế. Bên cạnh đó xuất khẩu tiếp tục được đẩy mạnh trở lại qua các hiệp định thương mại đã ký kết cùng với hoạt động bán lẻ trong nước được nhen nhóm sôi động trở lại.

Theo số liệu của Tổng cục Thống kê, chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tháng 9/2020 tăng 0,12% so với tháng trước và tăng 0,01% so với tháng 12 năm trước - đều là mức thấp nhất trong giai đoạn 2016-2020. Trong mức tăng 0,12% của CPI tháng 9/2020 so với tháng trước, có 6/11 nhóm hàng hóa và dịch vụ chủ yếu có chỉ số giá tăng. Trong đó, chủ yếu do giá dịch vụ giáo dục được điều chỉnh tăng theo lộ trình nhằm tiệm cận với giá thị trường, chỉ số giá điện tăng do sản xuất được khởi động trở lại, giá gạo trong nước tăng do giá gạo xuất khẩu của Việt Nam ở mức cao nhất kể từ năm 2011. Tính chung CPI quý III/2020 tăng 0,92% so với quý trước và tăng 3,18% so với cùng kỳ năm 2019. Bình quân 9 tháng năm 2020, chỉ số giá tiêu dùng tăng 3,85% so với cùng kỳ năm trước. Lạm phát cơ bản bình quân 9 tháng năm 2020 tăng 2,59% so với bình quân cùng kỳ năm 2019.

Mặc dù trong nước tình hình dịch bệnh cơ bản được kiểm soát nhưng dịch bệnh Covid-19 trên thế giới vẫn diễn biến phức tạp nên khả năng phục hồi kinh tế thế giới vẫn còn nhiều trở ngại, theo đó sẽ tác động đến kinh tế trong nước. Dưới tác động của đại dịch Covid-19, tất cả các nền kinh tế toàn cầu đều chịu tác động kép từ phía cung và phía cầu, trong đó nhiều nước bị suy thoái về kinh tế và tăng trưởng âm trong 3 quý đầu năm 2020. Tuy nhiên, Việt Nam là nền kinh tế duy nhất trong các nước vẫn tăng trưởng dương (trong quý I/2020 là 3,8%, quý II là 0,36%, quý III là 2,62%). Nhiều khả năng Việt Nam là nền kinh tế duy nhất tăng trưởng dương trong năm 2020. GDP quý III/2020 tăng trưởng 2,62%, mức thấp nhất trong quý III giai đoạn 2011-2020, song so với con số 0,36% của quý II và 1,81% của 6 tháng đầu năm, tình hình kinh tế đã có những dấu hiệu cải thiện. Theo đó nền kinh tế từng bước hoạt động trở lại trong điều kiện bình thường mới là những điểm nhấn trong 3 tháng qua. Khu vực nông, lâm nghiệp và thủy sản tăng 2,93%. Khu vực công nghiệp và xây dựng tăng 2,95%. Khu vực dịch vụ tăng 2,75%. Nhiều tổ chức quốc tế dự báo tăng trưởng GDP năm 2020 của Việt Nam sẽ quanh ngưỡng 2%. Tuy nhiên, đây là mức tăng trưởng khả quan trong bối cảnh nền kinh tế toàn cầu đều bị tác động bởi dịch Covid-19. Hiện Chính phủ vẫn nỗ lực thực hiện "mục tiêu kép", kiên quyết phòng, chống đại dịch Covid-19 và tranh thủ cơ hội, phục hồi nhanh các hoạt động kinh tế. Trong thời gian tới, sức ép tới CPI không còn quá lớn do giá nguyên nhiên liệu, đặc biệt là giá dầu thô vẫn ở mức thấp, lãi suất giảm, giá thịt lợn có xu hướng giảm dần cộng với dịch vụ y tế có nhiều khả năng không tăng. Đây là những yếu tố tích cực hỗ trợ đẩy mạnh phát triển kinh tế. Trên cơ sở tổng hợp, phân tích, Trung tâm Thông tin Công nghiệp và Thương mại dự báo CPI tháng 10/2020 có thể sẽ đi ngang, quanh mốc 0% so với tháng trước.​