Luật BHXH:Siết Trốn Đóng, Mở Rộng Quyền Lợi Thai Sản, Quản Lý Quỹ

I. BIỆN PHÁP MẠNH TAY XỬ LÝ HÀNH VI TRỐN ĐÓNG

Luật BHXH 41/2024/QH15 áp dụng chế tài nghiêm khắc đối với hành vi trốn đóng BHXH bắt buộc và bảo hiểm thất nghiệp (Điều 41):

• Truy thu và Lãi chậm nộp: NSDLĐ phải đóng đủ số tiền trốn đóng, kèm theo lãi chậm nộp bằng 0,03%/ngày tính trên số tiền và số ngày trốn đóng.

• Chế tài Pháp lý và Danh hiệu: Hành vi trốn đóng bị xử phạt vi phạm hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự; nghiêm cấm xem xét trao tặng danh hiệu thi đua, hình thức khen thưởng đối với đơn vị vi phạm.

II. LINH HOẠT VÀ MỞ RỘNG CHẾ ĐỘ ỐM ĐAU VÀ THAI SẢN (Chương V)

1. Chế độ Ốm đau: Mở rộng Điều kiện Hưởng (Điều 42, 45)

• Phạm vi áp dụng: Mở rộng sang các trường hợp điều trị do tai nạn trên đường đi/về theo tuyến đường và thời gian hợp lý, và trường hợp hiến, lấy, ghép mô, bộ phận cơ thể người.

• Mức hưởng: Ốm đau thông thường/Chăm sóc con ốm là 75% mức tiền lương làm căn cứ đóng. Ốm đau dài ngày được quy định mức hưởng giảm dần theo thời gian đóng BHXH (65%, 55%, 50%).

2. Chế độ Thai sản: Hỗ trợ Toàn diện (Điều 50, 53, 58)

• Đối tượng Mở rộng: Đưa các trường hợp mang thai hộ và nhờ mang thai hộ vào diện hưởng chế độ thai sản (Điều 50).

• Linh hoạt thời gian nghỉ: Lao động nữ có thể trở lại làm việc trước khi hết thời gian nghỉ thai sản theo Bộ luật Lao động nhưng vẫn được tiếp tục hưởng trợ cấp thai sản cho thời gian nghỉ còn lại (khoản 1 Điều 53).

• Trợ cấp một lần: Bằng 02 lần mức tham chiếu cho mỗi con khi sinh con, nhận con do nhờ mang thai hộ hoặc nhận nuôi con nuôi (Điều 58).

III. QUẢN LÝ QUỸ BHXH, ĐẦU TƯ VÀ CHUYỂN TIẾP (Chương VII, XI)

1. Quản lý Quỹ và Đầu tư (Chương VII)

• Chi phí BHYT: Quỹ chi đóng BHYT cho người nghỉ việc hưởng chế độ ốm đau hoặc thai sản từ 14 ngày làm việc trở lên trong tháng (điểm c, điểm đ khoản 2 Điều 119).

• Đầu tư: Đảm bảo an toàn, bền vững (khoản 1 Điều 121), ưu tiên trái phiếu Chính phủ. Đầu tư trong nước giới hạn ở các ngân hàng có vốn nhà nước trên 50% vốn điều lệ (điểm c, điểm d khoản 1 Điều 122). Chi phí tổ chức trích từ tiền sinh lời của hoạt động đầu tư quỹ (khoản 2 Điều 120).

2. Mức Tham chiếu và Trợ cấp Khu vực (Chương XI)

• Mức Tham chiếu: Khi mức lương cơ sở bị bãi bỏ, Mức Tham chiếu sẽ được đảm bảo không thấp hơn mức lương cơ sở đó (khoản 13 Điều 141).

• Trợ cấp Khu vực Một lần: Người lao động có thời gian đóng BHXH bao gồm phụ cấp khu vực trước ngày 01/01/2007 sẽ được hưởng trợ cấp khu vực một lần khi giải quyết các chế độ BHXH (khoản 3 Điều 141).

3. Trách nhiệm Quản lý (Chương X)

Chính phủ báo cáo Quốc hội định kỳ 05 năm về đánh giá, dự báo khả năng cân đối của Quỹ hưu trí và tử tuất (khoản 5 Điều 135)./.