Đồng Nai: Ước tính đầu tư ít nhất khoảng 16 tỷ USD cho khu thương mại tự do

Sân bay Long Thành chuẩn bị đưa vào vận hành là cơ hội mang tính đột phá không chỉ cho Đồng Nai mà cho toàn vùng Đông Nam Bộ. Tỉnh Đồng Nai đã chuẩn bị kỹ lưỡng trong nhiều năm qua và hiện đang triển khai đồng bộ các giải pháp nhằm biến cơ hội này thành động lực tăng trưởng mới. Trong đó, chúng tôi đang triển khai đồng bộ 3 nhóm nhiệm vụ trọng tâm: Phát triển các đô thị vệ tinh; hình thành các trung tâm dịch vụ - logistics quy mô lớn; tạo dựng hệ sinh thái đầu tư hấp dẫn, cạnh tranh cao, thực sự phải làm điểm đến hấp dẫn cho các nhà đầu tư trong nước và quốc tế.

Thứ nhất, phát triển hệ thống đô thị vệ tinh xung quanh sân bay Long Thành. Định hướng phát triển đô thị tỉnh Đồng Nai tập trung vào ba trục động lực chính, trong đó trục phía Nam "Biên Hòa - Nhơn Trạch - Long Thành" được xác định là trung tâm phát triển động lực mới của tỉnh Đồng Nai. Theo quy hoạch, Long Thành sẽ trở thành đô thị thông minh, trung tâm thương mại - dịch vụ, logistics và công nghiệp công nghệ cao mang tầm quốc tế. Biên Hòa sẽ phát triển mạnh thương mại dịch vụ ven sông, sẵn sàng tiếp nhận dân cư và đầu tư từ TPHCM. Trong khi đó, Nhơn Trạch được định vị là đô thị vệ tinh - trung chuyển chiến lược, kết nối thông suốt sân bay với TPHCM và các vùng lân cận.

Tỉnh đang ưu tiên đầu tư hạ tầng giao thông kết nối vùng đảm bảo đồng bộ, hiện đại, kết nối đa phương thức giữa sân bay Long Thành với hệ thống cảng biển, đường cao tốc, đường sắt và các đô thị trong vùng. Việc hình thành mạng lưới giao thông hoàn chỉnh sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho phát triển đô thị vệ tinh và các trung tâm dịch vụ quanh sân bay. Đây là nền tảng kết nối cứng, đồng bộ với mô hình đô thị sân bay (aerotropolis), tận dụng sân bay Long Thành làm hạt nhân kéo theo các trung tâm công nghiệp, logistics, dịch vụ thương mại phát triển theo chiều rộng - tạo thành trục tăng trưởng quốc gia.

Bên cạnh đó, chúng tôi cũng đang nghiên cứu hình thành khu thương mại tự do (Free Trade Zone) gắn với sân bay Long Thành, với diện tích hơn 8,5 ngàn ha, tích hợp 4 khu chức năng gồm: sản xuất; logistics; tài chính - thương mại - dịch vụ; nghiên cứu đổi mới sáng tạo - kinh tế số; tổng vốn đầu tư ước tính ít nhất khoảng 16 tỷ USD.

Thứ hai, hình thành các trung tâm dịch vụ - logistics quy mô lớn. Để khai thác tối đa lợi thế sân bay, tỉnh đang tập trung phát triển các cụm logistics - dịch vụ chiến lược, gồm: Trung tâm logistics phía Nam cảng hàng không quốc tế Long Thành với diện tích khoảng 100ha nằm trong Khu công nghiệp Bàu Cạn - Tân Hiệp; Trung tâm logistics phía Đông Bắc cảng hàng không quốc tế Long Thành với diện tích khoảng 100 ha nằm trong khu công nghiệp Xuân Quế - Sông Nhạn; Trung tâm logistics tổng kho trung chuyển miền Đông với diện tích khoảng 650 ha nằm tại Tổng kho trung chuyển miền Đông, huyện Trảng Bom; Trung tâm logistics Phước An với diện tích khoảng 100ha tại xã Phước An. Song song đó, tỉnh ưu tiên xây dựng các trung tâm thương mại, khách sạn, dịch vụ hàng không, các cụm MRO (bảo dưỡng – sửa chữa máy bay) theo mô hình quốc tế, hiện đại, đồng bộ.

Thứ ba, tận dụng thời cơ để thu hút mạnh mẽ đầu tư trong và ngoài nước. Đồng Nai có đầy đủ 4 phương thức vận tải: Đường bộ, đường thuỷ, đường sắt, đường hàng không. Cảng hàng không quốc tế Long Thành là cảng hàng không lớn nhất cả nước, là cảng trung chuyển hàng không của khu vực Đông Nam Á. Để thu hút mạnh mẽ đầu tư trong và ngoài nước, tỉnh xác định hạ tầng giao thông kết nối là yếu tố then chốt, tiên quyết để thu hút FDI chất lượng cao, có giá trị gia tăng lớn, khi chi phí logistics giảm, khả năng kết nối với các trung tâm kinh tế trong và ngoài nước được nâng cao. Đây chính là "thỏi nam châm" để chúng tôi thu hút các tập đoàn đa quốc gia, tạo ra giá trị gia tăng cao, góp phần quan trọng vào chỉ số tăng trưởng GRDP.

Hạ tầng giao thông Đồng Nai đang được đầu tư mạnh mẽ, trong đó có kế hoạch xây dựng 6 cây cầu kết nối trực tiếp với TPHCM. Theo ông, điều này sẽ mở ra những cơ hội gì cho Đồng Nai, TPHCM và toàn vùng kinh tế trọng điểm phía Nam?

Ông Nguyễn Kim Long: Trước hết, phải khẳng định việc triển khai 6 cây cầu kết nối trực tiếp giữa Đồng Nai và TPHCM là một bước đi mang tính chiến lược, tạo động lực đột phá cho sự phát triển của cả hai địa phương và toàn vùng Đông Nam Bộ. Đây không chỉ là dự án giao thông đơn thuần, mà là động lực thúc đẩy tăng trưởng, tái cấu trúc không gian kinh tế - đô thị của toàn vùng Đông Nam Bộ.

Theo tôi, có 4 tác động lớn nhất mà hệ thống cầu kết nối sẽ mang lại.

Một là, hình thành trục kết nối hạ tầng hoàn chỉnh, đồng bộ giữa hai địa phương lớn nhất Vùng. Thay vì các điểm kết nối nhỏ lẻ, 6 cây cầu này sẽ tạo ra một mạng lưới giao thông liên hoàn, thông suốt, xóa bỏ hoàn toàn các "điểm nghẽn" và sự chia cắt về không gian do địa hình sông nước. Đây là hạ tầng quan trọng nhất để Đồng Nai và TPHCM thực sự trở thành một thể kinh tế thống nhất, bổ trợ lẫn nhau.

Hai là, tạo động lực đột phá để phát triển không gian đô thị - công nghiệp - dịch vụ. Hạ tầng giao thông luôn phải đi trước một bước. Các cây cầu mới sẽ là "trục xương sống" để phát triển các hành lang đô thị, công nghiệp và dịch vụ cao cấp dọc hai bên bờ sông. Khi đó sẽ có thêm nguồn lực đất đai để quy hoạch các khu đô thị vệ tinh hiện đại, các trung tâm công nghiệp công nghệ cao và các khu dịch vụ logistics, giảm tải hiệu quả cho khu vực trung tâm đang quá tải của cả hai địa phương.

Ba là, nâng cao năng lực cạnh tranh, tối ưu hóa logistics và thu hút đầu tư. Giao thông thông suốt đồng nghĩa với chi phí vận tải giảm, thời gian lưu thông hàng hóa được rút ngắn. Điều này giúp nâng cao năng lực cạnh tranh của toàn vùng. Khi mạng lưới logistics được tối ưu hóa, đây sẽ là lợi thế cạnh tranh quyết định để thu hút mạnh mẽ các dòng vốn đầu tư chất lượng cao, đặc biệt là các tập đoàn đa quốc gia đang tìm kiếm "cứ điểm" sản xuất và trung chuyển mới.

Bốn là, tăng cường sự gắn kết vùng, tạo hiệu ứng lan tỏa mạnh mẽ về kinh tế - xã hội. Đây là mục tiêu quan trọng nhất, các cây cầu này không chỉ là công trình giao thông, mà còn là biểu tượng của sự liên kết vùng. Sự phát triển sẽ không còn là cục bộ mà sẽ là sự phát triển cộng hưởng trong không gian phát triển mới của cả vùng. Khi hai "đầu tàu" kinh tế lớn nhất được kết nối chặt chẽ, hiệu ứng lan tỏa về việc làm, dịch vụ và tăng trưởng kinh tế sẽ được nhân lên, đưa toàn Vùng kinh tế trọng điểm phía Nam bước vào một giai đoạn phát triển mới, nhanh và bền vững hơn.

Dự án Aqua city đang được làm ngày làm đêm để sớm hoàn thiện bàn giao cho khách hàng

Đồng hành, tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp

Đồng Nai ngày nay được cộng đồng doanh nghiệp đánh giá cao về tinh thần đồng hành, tháo gỡ khó khăn một cách hiệu quả cho nhà đầu tư, đặc biệt trong lĩnh vực bất động sản như các dự án của Novaland, Hưng Thịnh hay DIC... Ông có thể chia sẻ những kết quả nổi bật, bài học kinh nghiệm, cũng như kỳ vọng đối với các dự án lớn đang triển khai?

Ông Nguyễn Kim Long: Với phương châm "Sự thành công của doanh nghiệp chính là thành công của tỉnh", trong 2 năm gần đây, đặc biệt trong bối cảnh thị trường bất động sản gặp khó khăn, Đồng Nai đã chủ động, quyết liệt triển khai nhiều giải pháp nhằm tháo gỡ pháp lý toàn diện cho các dự án bất động sản quy mô lớn, giúp doanh nghiệp tái khởi động, hoàn thành sớm nhất các dự án đang dang dở và có cơ hội cho các dự án tiếp theo.

Tỉnh đã thành lập các tổ/đoàn công tác chuyên trách do lãnh đạo tỉnh trực tiếp chỉ đạo để rà soát, giải quyết vướng mắc cụ thể của từng dự án. Đồng thời làm việc, phối hợp chặt chẽ với các Bộ, ngành Trung ương để giải quyết từng "nút thắt" liên quan đến quy hoạch, pháp lý, tiền sử dụng đất và cấp giấy chứng nhận.

Đối với Cụm Dự án Aqua City của Tập đoàn Novaland, chúng tôi đã tập trung tháo gỡ toàn bộ vướng mắc pháp lý liên quan quy hoạch, đất đai, đầu tư (tính đến cuối năm 2025). Đây là một bước ngoặt lớn, giúp dự án tái khởi động thi công các hạng mục (dự kiến hoàn thiện toàn đô thị trong năm 2026-2030). Ngày 15-11 vừa qua, toàn bộ các hạng mục của dự án Aqua City đã tái khởi động lại với hàng nghìn công nhân đồng loạt ra quân, tích cực triển khai để hoàn thành sớm nhất dự án như đã cam kết với tỉnh, bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp cho các nhà đầu tư và đóng góp vào ngân sách địa phương. Không lâu nữa, Aqua City sẽ hoàn thiện, là một đô thị hiện đại, đồng bộ để đón người dân đến sinh sống, làm việc, đầu tư.

Từ quá trình tháo gỡ vướng mắc cho các dự án trên, Đồng Nai đã rút ra những bài học sâu sắc, làm nền tảng cho việc cải thiện môi trường đầu tư.
 

Đó là, cần sự quyết tâm chính trị cao nhất. Việc giải quyết các dự án tồn đọng, kéo dài không thể thành công nếu thiếu sự chỉ đạo sát sao, quyết liệt và trực tiếp từ lãnh đạo Tỉnh ủy, UBND tỉnh.

Toàn đô thị Aqua City sẽ được thi công hoàn thiện trong năm 2026

Bài học nữa là sự phối hợp liên ngành. Vướng mắc của các dự án lớn thường liên quan đến nhiều lĩnh vực (đất đai, xây dựng, quy hoạch, tài chính). Cần thành lập Tổ công tác chuyên trách với sự tham gia của tất cả các sở ngành liên quan để giải quyết vấn đề một cách đồng bộ, tránh tình trạng đùn đẩy trách nhiệm.

Rà soát định kỳ và chủ động phát hiện sớm các sai phạm, khó khăn, vướng mắc của nhà đầu tư để chấn chỉnh và triển khai các giải pháp xử lý ngay từ đầu nhằm hạn chế thiệt hại của các bên liên quan. Luôn giữ tinh thần cầu thị, đối thoại trực tiếp, minh bạch hóa các quy trình để nhà đầu tư hiểu rõ tiến độ và trách nhiệm của từng bên.

Lãnh đạo tỉnh kỳ vọng lớn vào sự phục hồi và triển khai thành công các dự án trên sẽ giúp tỉnh Đồng Nai hoàn thiện chuỗi đô thị vệ tinh ven sông hiện đại, góp phần định hình diện mạo đô thị, dịch vụ và du lịch của tỉnh, đặc biệt là khu vực cửa ngõ phía Tây Nam; thúc đẩy tăng trưởng kinh tế - sự hồi sinh của thị trường bất động sản sẽ tạo động lực lan tỏa đến các ngành liên quan như xây dựng, vật liệu xây dựng, dịch vụ và tài chính; nâng cao ủy tín, năng lực cạnh tranh của tỉnh trong thu hút đầu tư - việc giải quyết thành công các dự án tồn đọng của doanh nghiệp là một tín hiệu mạnh mẽ về môi trường đầu tư thân thiện, tin cậy đối với các nhà đầu tư trong và ngoài nước.

Bí thư Tỉnh ủy Đồng Nai Vũ Hồng Văn khảo sát khu vực quy hoạch xây dựng đô thị sân bay, Khu FTZ và giao thông kết nối sân bay Long Thành vào tháng 8/2025

Để thực hiện thành công các mục tiêu, yếu tố con người và cách thức chỉ đạo, điều hành là vô cùng quan trọng. Ông đánh giá như thế nào về vai trò, tinh thần đổi mới, quyết liệt trong chỉ đạo của lãnh đạo tỉnh, đặc biệt là đồng chí Bí thư Tỉnh ủy, và sự lan tỏa tinh thần đó trong toàn hệ thống chính trị của Đồng Nai?

Ông Nguyễn Kim Long: Có thể khẳng định rằng nhân tố có ý nghĩa quyết định để Đồng Nai đạt được những kết quả quan trọng thời gian qua, cũng như tạo nền tảng vững chắc để tỉnh bước vào giai đoạn phát triển mới, đó là vai trò lãnh đạo, chỉ đạo, định hướng với các quyết sách chiến lược của Trung ương, trực tiếp, thường xuyên là Bộ Chính trị, Ban Bí thư, đứng đầu là đồng chí Tổng Bí thư, các đồng chí lãnh đạo chủ chốt của Đảng, Nhà nước, vai trò của của Quốc hội, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ và các Bộ ngành, cơ quan Trung ương. Và tại Đồng Nai, để cụ thể hóa, thực hiện những định hướng chiến lược đó một cách kịp thời, đồng bộ, hiệu quả, thành công, yếu tố quyết định chính là vai trò lãnh đạo toàn diện, sâu sát, đổi mới và quyết liệt của Tỉnh ủy, mà đứng đầu là đồng chí Bí thư Tỉnh ủy Vũ Hồng Văn, cùng với sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị trong tỉnh, sự ủng hộ, tham gia của người dân và cộng đồng doanh nghiệp.

Trong thời gian qua, Tỉnh ủy đã lãnh đạo, chỉ đạo rất quyết liệt, mạnh mẽ trong thực thi nhiệm vụ; những đổi mới trong phương thức lãnh đạo đã tạo ra sự chuyển biến rõ rệt trong hoạt động của cả hệ thống chính trị. Với tư duy đổi mới, tinh thần hành động mạnh mẽ, sát việc, láy hiệu quả là thước đo, đồng chí Bí thư Tỉnh ủy đã chỉ đạo xây dựng một hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh; đề cao kỷ luật, kỷ cương; phát huy dân chủ, đoàn kết "trên dưới đồng lòng, dọc ngang thông suốt" và đặc biệt coi trọng trách nhiệm nêu gương của cán bộ, đảng viên, nhất là người đứng đầu với tinh thần dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm, dám đổi mới sáng tạo, dám đương đầu với khó khăn vì lợi ích chung. Chúng tôi coi khó khăn của người dân và doanh nghiệp cũng là khó khăn của tỉnh. Chúng tôi đồng hành, cầu thị, nghiêm túc lắng nghe các khó khăn, các yêu cầu cần giải quyết của người dân và doanh nghiệp. đã nói là làm. Tinh thần ấy đã tạo được sự lan tỏa mạnh mẽ trong toàn hệ thống chính trị. Đồng chi là chỗ dựa cho chúng tôi để chúng tôi mạnh mẽ hơn, quyết liệt hơn trong việc tháo gỡ khó khăn, vướng mắc vì sự phát triển của tỉnh.

Dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo sát sao của Tỉnh ủy, nhiều khó khăn vướng mắc trước đây đã có chuyển biến rất rõ, dần được tháo gỡ. Công tác giải phóng mặt bằng cho các dự án trọng điểm, đặc biệt là Cảng hàng không quốc tế Long Thành, các tuyến cao tốc, các khu công nghiệp, các khu đô thị được tháo gỡ từng bước, góp phần đẩy mạnh tiến độ đầu tư. Cải cách hành chính và chuyển đổi số có bước tiến mạnh, chất lượng dịch vụ công cải thiện, tỷ lệ giải quyết hồ sơ đúng hạn tăng cao, chỉ số hài lòng của người dân và doanh nghiệp ngày càng tốt hơn. An ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội có sự cải thiện rõ nét.

Kết quả đã thể hiện ngay trong các chỉ số phát triển của tỉnh: Tăng trưởng GRDP 9 tháng đầu năm 2025 tăng trưởng 8,86%, cao hơn mức bình quân cả nước là 7,85%; chỉ số sản xuất công nghiệp (IIP) 10 tháng tăng 14,38% so với cùng kỳ năm 2024; thu ngân sách 10 tháng đạt hơn 75.000 tỷ đồng và phấn đấu mục tiêu cả năm đạt mức 100.000 tỷ đồng; tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ 10 tháng đạt trên 380 nghìn tỷ đồng, tăng 18,34% so với cùng kỳ; an sinh xã hội được đảm bảo; quốc phòng - an ninh giữ vững; niềm tin của người dân và doanh nghiệp được củng cố.

Có thể nói, tinh thần đổi mới, quyết liệt, tiên phong của lãnh đạo tỉnh, đặc biệt là đồng chí Bí thư Tỉnh ủy Vũ Hồng Văn, đã tạo nên khí thế mới, động lực mới và sự đồng lòng, thống nhất rất cao trong toàn Đảng bộ, chính quyền và nhân dân. Đây chính là nền tảng quan trọng giúp Đồng Nai tự tin thực hiện mục tiêu tăng trưởng 2 con số, phát huy vai trò trung tâm của vùng Đông Nam Bộ và vững vàng tiến vào kỷ nguyên phát triển mới.