Quốc hội thông qua Luật sửa đổi, bổ sung một số luật quan trọng

Nỗ lực lớn nhất thể hiện trong việc sửa đổi Luật Đầu tư công là sự tập trung vào phân cấp và tốc độ.

• Cơ chế “Dự án Đặc biệt”: Lần đầu tiên, Luật thiết lập cơ chế dành cho Dự án đầu tư công đặc biệt (theo chỉ đạo của Bộ Chính trị, Ban Bí thư), cho phép áp dụng quy trình rút gọn, bao gồm việc miễn quyết định chủ trương đầu tư, sử dụng chỉ định thầu và phương thức vừa thiết kế, vừa thi công. Cơ chế này nhằm đảm bảo các dự án trọng điểm quốc gia được triển khai với tốc độ nhanh nhất.

• Phân cấp Thẩm quyền: Thẩm quyền quyết định chủ trương đầu tư được phân cấp mạnh mẽ hơn từ Thủ tướng Chính phủ xuống Ủy ban nhân dân cấp tỉnh đối với nhiều loại dự án lớn (như một số cảng hàng không, khu đô thị) và phân cấp sâu xuống UBND cấp xã đối với các dự án nhóm B, C.

• Siết chặt Kỷ luật Ngân sách: Luật mới quy định về hạn mức chuẩn bị đầu tư công và đưa ra cơ chế kiểm điểm trách nhiệm, điều chuyển cán bộ nếu dự án chậm tiến độ, thể hiện quyết tâm chống nợ đọng xây dựng cơ bản.

Luật Đầu tư được sửa đổi nhằm tạo cú hích rõ rệt cho các lĩnh vực công nghệ cao và hạ tầng số:

• Ưu đãi Kéo dài Thời hạn: Các dự án xây dựng hạ tầng khu công nghệ số tập trung và các dự án tại địa bàn khó khăn được hưởng thời hạn hoạt động kéo dài tối đa 70 năm (thay vì 50 năm), tăng tính hấp dẫn cho các dự án cần vốn lớn và thời gian thu hồi vốn dài.

• Rút gọn Thủ tục Đầu tư Công nghệ: Dự án xây dựng Hạ tầng trung tâm dữ liệu lớn, hạ tầng di động từ 5G trở lên và các dự án công nghệ chiến lược được quyền lựa chọn đăng ký đầu tư thay vì phải xin chấp thuận chủ trương, giúp rút ngắn thời gian tiếp cận thị trường.

• Quản lý Tài sản Số: Luật bổ sung Dịch vụ xử lý dữ liệu cá nhân và Hoạt động cung cấp dịch vụ liên quan đến tài sản mã hóa vào danh mục ngành, nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện, kịp thời quản lý các hoạt động kinh doanh mới nổi.

Minh bạch Tài sản công và Dứt điểm BT Đổi Đất

Luật Quản lý, sử dụng Tài sản công và Luật PPP được điều chỉnh nhằm giải quyết các tồn đọng kéo dài và tăng cường quản lý nhà nước:

• Chấm dứt Cơ chế BT Đổi Đất: Việc sử dụng tài sản công và giá trị quyền sử dụng đất để thanh toán cho dự án BT (Xây dựng - Chuyển giao) được chuyển hoàn toàn sang áp dụng theo Luật PPP. Động thái này chính thức chấm dứt cơ chế đổi đất lấy hạ tầng theo quy định cũ, hướng tới sự minh bạch và định giá thị trường.

• Tiền về Ngân sách: Số tiền thu được từ việc xử lý, khai thác tài sản công và tài sản kết cấu hạ tầng (sau khi trừ chi phí hợp lý) phải được nộp toàn bộ vào ngân sách nhà nước, siết chặt kỷ luật tài chính.

• Phân định Tài sản KH&CN: Tài sản hình thành từ nhiệm vụ khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo được tách ra, quản lý theo pháp luật chuyên ngành về KH&CN và Sở hữu trí tuệ, tránh chồng chéo với Luật Tài sản công.

Các điều khoản chuyển tiếp cũng được quy định rõ ràng đối với các dự án đã và đang triển khai của Luật Đấu thầu, Luật PPP và Luật Đầu tư, giúp quá trình chuyển giao pháp luật diễn ra suôn sẻ, tránh gây gián đoạn hoạt động đầu tư kinh doanh. Gói Luật này được kỳ vọng sẽ tạo nền tảng pháp lý vững chắc, hiện đại hóa quản lý nhà nước và là động lực quan trọng thúc đẩy kinh tế Việt Nam./.