Cục Công Thương địa phương: 20 năm trưởng thành và phát triển

​Ngay sau khi thành lập, cơ sở chức năng, nhiệm vụ được giao, Cục đã tập trung vào nhiệm vụ xây dựng cơ chế, chính sách và các văn bản quy định phạm luật thực hiện chức năng quản lý nhà nước về phát triển công nghiệp ở các địa phương. Một trong các nhiệm vụ cụ thể có thể là xây dựng chính sách khuyến khích, hướng dẫn, hỗ trợ và tạo điều kiện để các tổ chức, cá nhân tham gia phát triển sản xuất công nghiệp nông thôn. Theo đó, Cục đã chủ trì, phối hợp với các cơ quan tham mưu của Bộ và các đơn vị liên quan tập trung, nghiên cứu, xây dựng và dự án Chính phủ ban hành Nghị quyết số 134/2004/NĐ-CP ngày 9 /6/2004 của Chính phủ về khuyến khích phát triển công nghiệp nông thôn Mục tiêu: (1) Động viên và huy động các nguồn lực trong nước và ngoài nước tham gia hoặc hỗ trợ các tổ chức, cá nhân đầu tư sản xuất công nghiệp nông thôn và các dịch vụ khuyến công theo quy định phát triển công nghiệp của cả nước và từng địa phương. (2) Góp phần vào việc chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng công nghiệp hóa - hiện đại hóa, trước hết là công nghiệp hóa nông nghiệp và nông thôn, tạo việc làm, tăng thu nhập, thực hiện phân chia lại lao động xã hội. (3) Hỗ trợ, tạo điều kiện cho các tổ chức, cá nhân thuộc mọi thành phần kinh tế đầu tư phát triển sản xuất công nghiệp nông thôn một cách bền vững, nâng cao năng lực cạnh tranh, thực hiện có hiệu quả lộ trình hội nhập kinh tế quốc tế. thực hiện phân chia lại lao động xã hội. (3) Hỗ trợ, tạo điều kiện cho các tổ chức, cá nhân thuộc mọi thành phần kinh tế đầu tư phát triển sản xuất công nghiệp nông thôn một cách bền vững, nâng cao năng lực cạnh tranh, thực hiện có hiệu quả lộ trình hội nhập kinh tế quốc tế. thực hiện phân chia lại lao động xã hội. (3) Hỗ trợ, tạo điều kiện cho các tổ chức, cá nhân thuộc mọi thành phần kinh tế đầu tư phát triển sản xuất công nghiệp nông thôn một cách bền vững, nâng cao năng lực cạnh tranh, thực hiện có hiệu quả lộ trình hội nhập kinh tế quốc tế.

Sau khi Nghị định số 134/2004/NĐ-CP ra đời, Xác định mục tiêu, chương trình, kế hoạch hoạt động khuyến công từng giai đoạn, Cục tham mưu Bộ Công Thương xây dựng và thủ tướng Chính phủ ban Quyết định hành động số 136/2007/QĐ-TTg ngày 20/8/2007 về duyệt chương trình khuyến công quốc gia đến năm 2012. Đây là một nội dung mới để hỗ trợ, thúc đẩy phát triển công nghiệp nông thôn, với các mục tiêu cụ thể: Huy động các nguồn lực trong nước và ngoài nước tham gia đầu tư sản xuất công nghiệp và các dịch vụ hỗ trợ công ở nông thôn, đóng góp phần cuối chuyển dịch cơ cấu kinh tế - lao động theo hướng công nghiệp hóa, góp phần xóa đói, giảm nghèo và phát triển đời sống văn hóa - xã hội ở nông thôn; Phát triển công nghiệp ở nông thôn với tốc độ tăng trưởng không thấp hơn tốc độ bình quân cả nước. Đến năm 2010,

Từ khi có Nghị định số 134/2004/NĐ-CP và Quyết định số 136/QĐ-TTg, hoạt động khuyến công trên cả nước đã bắt đầu được tổ chức triển khai thực hiện một cách đồng bộ và có hệ thống từ Trung Quốc offset to address. Công tác khuyến công cả nước đã tích cực hướng các nội dung hoạt động vào việc thực hiện các chủ trương, chính sách phát triển kinh tế - xã hội của Đảng và Nhà nước, xóa bỏ khó khăn cho các cơ sở CNNT và các bộ phận đóng góp thúc đẩy kinh tế trong nước phát triển.

Con số thống kê cho thấy, giai đoạn 2005-2010 giá trị sản xuất công nghiệp cả nước tăng bình quân 13,77%/năm, trong đó giá trị sản xuất CNNT tăng bình quân 16,54%/năm, số lượng cơ sở công nghiệp nông thôn tăng bình quân 8,64%/năm; số lao động làm việc trong các cơ sở CNNT tăng 8,94%/năm và đến năm 2010 chiếm 53,27% tổng số lao động toàn ngành công nghiệp.

Theo Báo cáo tổng kết thực hiện Chương trình khuyến công quốc gia giai đoạn 2008 - 2012, giá trị sản xuất CNNT của cả nước năm sau luôn có mức tăng trưởng cao hơn so với năm trước, bình quân 5 năm là 19,85 %. /năm. Số lượng cơ sở CNNT tăng trung bình cả giai đoạn đạt 8,74%/năm.

Kế thừa và phát huy kết quả của các hoạt động khuyến công đã đạt được, đồng thời để nâng cao chất lượng về mọi mặt của các hoạt động khuyến công, bổ sung nhiệm vụ mới Cục chủ trì xây dựng, chính phủ ban hành Nghị định số 45/2012/NĐ-CP ngày 21/5/2012 về khuyến công, thay thế Nghị định số 134/2004/NĐ-CP; trình Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 1288/QĐ-TTg ngày 01/8/2014 phê duyệt Chương trình tiến công quốc gia đến năm 2020; Quyết định số 1881/QĐ-TTg ngày 20/11/2020 duyệt Chương trình khuyến công quốc gia giai đoạn 2021-2025.

Đến nay, hệ thống văn bản quy phạm pháp luật về khuyến công ở trung ương và địa phương đã từng bước được hoàn thiện, theo sát việc thực hiện thành công chuyển giao công việc của cả nước đi vào cuộc sống, đóng góp các phần thực hiện hiệu quả chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước về phát triển kinh tế-xã hội, bảo vệ môi trường nhất là ở khu vực nông thôn, các vùng có điều kiện kinh tế-xã hội khó khăn. Triển khai, thực hiện khuyến công đã giúp các cơ sở công nghiệp nông thôn xác định hướng đầu tư đúng, nâng cao năng lực quản lý, mở rộng sản xuất kinh doanh và gia tăng sức cạnh tranh trên thị trường trong and outside water; giúp phát triển bền vững và dần dần từng bước tham gia hội nhập kinh tế quốc tế.

Song song với việc từng bước hoàn thiện hệ thống văn bản quy phạm pháp luật về khuyến công, tổ chức hệ thống khuyến công trên toàn quốc cũng được củng cố và phát triển. Ban đầu, khi mới thành lập Cục Công Thương địa phương chưa có đơn vị chức năng riêng thực hiện công tác quản lý nhà nước về lĩnh vực khuyến công. Năm 2008, theo Quyết định số 0799/QĐ-BCT ngày 30/01/2008 của Bộ trưởng Bộ Công Thương quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Cục Công nghiệp địa phương (nay là Cục Công Thương địa phương), phòng Quản lý khuyến công được thành lập có chức năng giúp Cục trưởng thực hiện công tác quản lý nhà nước và tổ chức thực hiện thi pháp luật đối với lĩnh vực khuyến công.

Để thúc đẩy công việc phát triển khai triển hoạt động khuyến công đồng thời Thúc đẩy hoạt động khuyến công quốc gia đạt hiệu quả cao ở các khu vực, phù hợp với quy hoạch phát triển công nghiệp vùng, trường và lãnh thổ, tháng 12 Năm 2009, Bộ trưởng Bộ Công Thương ra Quyết định số 6368/QĐ-BCT về việc thành lập Trung tâm Khuyến công và Tư vấn phát triển công nghiệp 1, là đơn vị sự nghiệp có thu. Đến nay, ngoài Trung tâm Khuyến công và Tư vấn phát triển công nghiệp 1 trực thuộc Cục Công Thương địa phương, 63/63 Sở Công Thương các tỉnh, thành phố trên cả nước hiện nay có đơn vị sự nghiệp trực thuộc (Trung tâm ) triển khai triển khai chương trình khuyến mãi với tổng số 1.308 cán bộ, viên chức; trong đó trên 50% số người được giao nhiệm vụ trực tiếp triển khai các hoạt động khuyến công. Bên cạnh đó,

Qua 20 năm phát triển khai trương các hoạt động khuyến mãi, hướng dẫn, hỗ trợ và tạo điều kiện cho các tổ chức, cá nhân đầu tư, phát triển sản xuất công nghiệp nông thôn, mặc dù nguồn kinh phí so với nhu cầu của thực tế tế là không đáng kể nhưng đã tạo ra động lực thúc đẩy các tổ chức, cá nhân đầu tư phát triển công nghiệp ở nông thôn; tạo việc làm cho lao động nông thôn, góp phần tích cực trong chuyển dịch cơ cấu kinh tế - lao động tại địa phương, thực hiện tốt chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước “ly nông, bất ly hương”. Đặc biệt, hiệu quả phát triển kinh tế - xã hội của các địa phương gia tăng đáng kể, góp phần nâng cao tỷ trọng công nghiệp nông thôn trong toàn ngành; tăng giá trị sản xuất công nghiệp địa phương; thúc đẩy việc làm xóa giảm nghèo và phát triển đời sống văn hóa-xã hội, ổn định dân sinh ở nông thôn… Hoạt động thu công ngày càng khẳng định vai trò, vị thế; tăng cường mối quan hệ mật thiết giữa các doanh nghiệp, cơ sở sản xuất với cơ quan quản lý nhà nước, tạo ra sự thống nhất, liên kết chặt chẽ trong công tác quản lý và tổ chức thực hiện; ngày càng khẳng định hiệu quả về sự quan tâm của Đảng và Nhà nước đối với nhiệm vụ khuyến khích phát triển công nghiệp ở địa phương. Có thể lượng hóa một số kết quả chủ yếu đã đạt được như:

Giai đoạn 2003-2013

Hỗ trợ đào tạo khởi nghiệp, đào tạo nâng cao năng lực quản lý cho 55.577 người có thể làm công tác quản lý của các cơ sở công nghiệp nông thôn; Tổ chức đào tạo nghề, truyền nghề cho 542.706 lao động, chủ yếu là lao động ở khu vực nông thôn, vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào dân tộc ít người và một số lao động sản xuất nông nghiệp bị thu hồi đất thực hiện quá trình công nghiệp hóa và đô thị hóa ở các tỉnh vùng đồng bằng; Hỗ trợ xây dựng được 1.154 mô hình trình diễn kỹ thuật sản xuất sản phẩm mới, sử dụng công nghệ hiện đại; Hỗ trợ 2.010 cơ sở công nghiệp nông thôn ứng dụng máy móc thiết bị hiện đại vào các khâu của quá trình sản xuất; Bình chọn được gần 600 sản phẩm đạt sản phẩm công nghiệp nông thôn tiêu biểu cấp khu vực; Hỗ trợ hơn 7.000 doanh nghiệp khu công nghiệp nông thôn tham gia hội chợ phát triển khu đô thị trong nước để quảng bá thương hiệu,

Giai đoạn 2014-2020:

Thực hiện chương trình khuyến công quốc gia theo Quyết định số 1288/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ, trong 6 năm phát triển khai các hoạt động, tổng các nguồn kinh phí khuyến công đã thực hiện là 1.737,73 tỷ đồng, trong đó đó là khuyến mãi kinh phí công quốc gia là 755,71 tỷ đồng (chiếm 43,49% tổng kinh phí), khuyến mãi kinh phí công địa phương là 982,011 tỷ đồng (chiếm 56,51% tổng kinh phí) và thu hút được từ các nguồn Khác và nguồn vốn đối ứng của các cơ sở CNNT tham gia hưởng lợi kinh phí ước tính khoảng hơn 9.500 tỷ đồng. Đây là con số đáng ghi nhận về hiệu quả đầu tư của chương trình, đặc biệt là ở nội dung Hỗ trợ xây dựng mô hình trình diễn kỹ thuật, ứng dụng máy móc thiết bị tiên tiến vào sản xuất công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp và đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng CCN. Trung bình cứ 01 đồng vốn từ ngân sách nhà nước thu hút được khoảng 5,5 đồng vốn đầu tư của cơ sở CNNT.

Chương trình khuyến công quốc gia đã tổ chức đào tạo nghề, truyền nghề, nâng cao tay nghề cho trên 18.000 lao động nông thôn, Tỷ lệ lao động có việc làm sau đào tạo trung bình đạt trên 90%; Hỗ trợ đào tạo khởi nghiệp, nâng cao năng lực quản lý, điều hành sản xuất cho gần 14.000 học viên... Hỗ trợ tổ chức 12 cuộc bình chọn sản phẩm CNNT tiêu biểu cấp khu vực và 03 cuộc bình chọn cấp Quốc gia. Tôn vinh 950 sản phẩm cấp khu vực và 312 sản phẩm cấp quốc gia có chất lượng, có tiềm năng phát triển sản xuất. Hỗ trợ phát triển 57 cụm công nghiệp cho các nội dung về lập quy hoạch chi tiết và đầu tư hạ tầng, tạo mặt bằng thu hút sản xuất kinh doanh. Tổ chức các đại hội khuyến công thường niên tại 3 miền Bắc - Trung - Nam. Tổ chức 18 đoàn công tác học tập, nghiên cứu chính sách phát triển công nghiệp địa phương tại nhiều nước trong khu vực và trên thế giới. Đặc biệt, một số nội dung hoạt động đã vượt tiêu chuẩn tại Quyết định số 1288/QĐ-TTg như: Hỗ trợ xây dựng mô hình trình diễn kỹ thuật sản xuất sản phẩm mới, công nghệ mới (tăng 30,5%) ; Hỗ trợ chuyển giao công nghệ và ứng dụng máy móc tiên tiến, tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất công nghiệp - tiểu thủ công nghiệp (tăng 31,88 %); Hỗ trợ tham gia hội chợ triển lãm (tăng 200%). 88 %); Hỗ trợ tham gia hội chợ triển lãm (tăng 200%). 88 %); Hỗ trợ tham gia hội chợ triển lãm (tăng 200%).

Giai đoạn 2021 đến nay:

Bước sang thập kỷ 20 của thế kỷ 21, kinh tế thế giới và trong nước đã trải qua những diễn biến phức tạp, mang nhiều yếu tố bất lợi khi đối mặt với dịch bệnh và thiên tai. Năm 2021, đại dịch Covid-19 và thiên tài tại một số tỉnh trung du miền núi phía Bắc, đồng bằng sông Cửu Long và đặc biệt là bão lũ tại khu vực miền Trung đã tác động tiêu cực đến mọi mặt của nền kinh tế trong đó hoạt động sản xuất kinh doanh của các cơ sở công nghiệp nông thôn chịu ảnh hưởng đáng kể.

Thực hiện chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Bộ Công Thương, Cục CTĐP đã có văn bản điều hành, chỉ đạo Sở Công Thương, trung tâm khuyến công, tổ chức dịch vụ khuyến công trên cả nước hết thời áp dụng áp dụng các giải pháp thông qua chính sách khuyến mãi để hỗ trợ tối đa, tạm thời và có hiệu quả thiết thực cho các cơ sở CNNT đối phó với các diễn biến tiêu cực của dịch bệnh, thiên tài, phục hồi sản xuất, đứng vững trên thị trường. Bên cạnh đó, cùng với sự đồng hành, hỗ trợ của chính sách khuyến công, nhiều doanh nghiệp, cơ sở CNNT đã thúc đẩy tái tạo cơ cấu, thay đổi mô hình, phát triển sản xuất, kinh doanh để thích nghi với tình hình new.

Kết quả trong 2 năm (2021, 2022), chương trình khuyến công đã hỗ trợ cho 23 cơ sở công nghiệp nông thôn xây dựng mô hình diễn biến kỹ thuật để phổ biến công nghệ mới, sản xuất sản phẩm mới; Hỗ trợ ứng dụng máy móc thiết bị hiện đại, ứng dụng vào khâu sản xuất, xử lý ô nhiễm môi trường cho 489 cơ sở công nghiệp nông thôn để nâng cao năng suất, xử lý chất lượng sản phẩm, hiệu quả sử dụng nguyên liệu , natural data; giảm thiểu ô nhiễm môi trường hoặc tạo ra sản phẩm mới so với máy móc thiết bị cơ sở sản xuất đang sử dụng. Tổ chức bình chọn, chứng nhận sản phẩm CNNT tiêu biểu cho 200 sản phẩm cấp quốc gia; 465 sản phẩm cấp khu vực. Hỗ trợ 18 cơ sở sản xuất đạt giải sản phẩm CNNT tiêu biểu cấp khu vực, cấp quốc gia đầu tư các phòng trưng bày giới thiệu, quảng bá sản phẩm. Hỗ trợ tư vấn, giúp đỡ cho 24 cơ sở CNNT tổ chức đánh giá hiện trạng và đưa ra một số giải pháp nhằm nâng cao năng lực sản xuất, phát triển thị trường, tư vấn thiết kế mẫu mã, bao bì sản phẩm. Hỗ trợ tổ chức 02 Hội nghị hỗ trợ cơ sở công nghiệp nông thôn ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số; Hỗ trợ ứng dụng giải pháp truy xuất nguồn gốc cho 20 cơ sở công nghiệp nông thôn; tòa nhà được 10 bộ nhận diện thương hiệu trực tuyến cho các cơ sở công nghiệp nông thôn. Hỗ trợ lập quy hoạch chi tiết cho 6 cụm CN-TTCN tại các địa bàn khó khăn để thu hút đầu tư, chuyển các cơ sở sản xuất gây ô nhiễm trong các làng nghề. chuyển đổi số; Hỗ trợ ứng dụng giải pháp truy xuất nguồn gốc cho 20 cơ sở công nghiệp nông thôn; tòa nhà được 10 bộ nhận diện thương hiệu trực tuyến cho các cơ sở công nghiệp nông thôn. Hỗ trợ lập quy hoạch chi tiết cho 6 cụm CN-TTCN tại các địa bàn khó khăn để thu hút đầu tư, chuyển các cơ sở sản xuất gây ô nhiễm trong các làng nghề. chuyển đổi số; Hỗ trợ ứng dụng giải pháp truy xuất nguồn gốc cho 20 cơ sở công nghiệp nông thôn; tòa nhà được 10 bộ nhận diện thương hiệu trực tuyến cho các cơ sở công nghiệp nông thôn. Hỗ trợ lập quy hoạch chi tiết cho 6 cụm CN-TTCN tại các địa bàn khó khăn để thu hút đầu tư, chuyển các cơ sở sản xuất gây ô nhiễm trong các làng nghề.

Hỗ trợ xây dựng chương trình truyền hình về khuyến công, công thương địa phương phát sóng trên các kênh của Đài Truyền hình Việt Nam; Hỗ trợ các báo, tạp chí, xuất bản Bản tin Khuyến công,… Quảng cáo tuyên truyền, quảng bá hoạt động khuyến công, thúc đẩy thu hút đầu tư vào lĩnh vực công nghiệp địa phương; tạo cầu nối cho việc tiêu thụ sản phẩm và cung cấp sản phẩm CNNT của các địa phương với thị trường trong và ngoài nước... 

Phát triển công nghiệp nông thôn Chuyển dịch cơ cấu kinh tế khu vực nông thôn theo hướng công nghiệp hóa, hiện đại; tạo điều kiện cho các cơ sở công nghiệp nông thôn thuận lợi trong cận kề các cơ hội phát triển, nâng cao năng suất chất lượng, năng lực cạnh tranh, thực hiện có hiệu quả lộ trình hội nhập kinh tế quốc tế, góp phần xây dựng nông thôn mới. Đây là mục tiêu dài hạn và quán ăn tốt nhất đã được Cục Công Thương địa phương triển khai thực hiện và tiếp tục thúc đẩy mạnh mẽ thông qua tác động khuyến công.

Các nội dung khuyến khích hoạt động ngày càng đa dạng, nhiều hoạt động mới được triển khai thực tế, phù hợp với nhu cầu của các cơ sở CNNT. Quy mô, chất lượng đề án khuyến công từng bước được nâng cao; công tác tổ chức thực hiện, quản lý đề án của các đơn vị /tổ chức dịch vụ khuyến công và các đơn vị, cơ sở CNNT trực tiếp thực hiện các đề án khuyến công ngày càng tốt hơn.

Giai đoạn 2021 – 2025, hoạt động khuyến công tiếp tục được thực hiện theo Quyết định số 1881/QĐ-TTg ngày 20/11/2020 của Thủ tướng Chính phủ với các mục tiêu cụ thể nhằm tạo động lực cho phát triển công nông thôn trong giai đoạn mới: Huy động và sử dụng có hiệu quả mọi nguồn lực, thúc đẩy phát triển sản xuất công nghiệp - tiểu thủ công nghiệp; quảng cáo chuyển giao, ứng dụng khoa học công nghệ, sản xuất sạch hơn Khuyến khích nâng cao hiệu quả sử dụng tài nguyên thiên nhiên, nguyên liệu, nhiên liệu, vật liệu, bảo vệ môi trường và sức khỏe con người, hướng đến mục tiêu tiêu tăng trưởng xanh, phát triển bền vững; thúc đẩy hoạt động kết nối giao thương các sản phẩm CNNT và hình thành các sản phẩm, nhóm sản phẩm có sức cạnh tranh cao, đáp ứng nhu cầu thị trường, đặc biệt là thị trường xuất khẩu; tăng tỷ trọng biến chế độ sâu, chế biến tinh trong sản phẩm công nghiệp chế biến nông lâm thủy sản, gia tăng giá trị và nâng hàm lượng công nghệ cao trong sản phẩm công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp. Đặc biệt, dưới tác động của cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4, chuyển đổi số đang là xu hướng tất yếu do đó Chương trình khuyến công quốc gia giai đoạn 2021 - 2025, cũng sẽ: Tạo điều kiện cho các cơ sở công nghiệp nghiệp nông thôn thuận lợi trong các cơ hội phát triển lân cận kinh tế số, nâng cao năng lực chất lượng, năng lực cạnh tranh và thực hiện có hiệu quả lộ trình hội nhập kinh tế quốc tế. Đồng thời, theo định hướng tại Nghị quyết số 19-NQ/TW của Ban chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII về nông nghiệp, nông dân, nông thôn đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 đã đề ra, công tác khuyến công sẽ tiếp tục từng bước đổi mới theo hướng kết hợp giữa nhà nước với doanh nghiệp; theo chuỗi ngành, chuyển đổi số.